SÔ ĐẶC BIỆT GIÁNG SINH 2025 TRANG GIỚI THIỆU NHÀ VĂN NGUYỄN NGỌC HOA VỚI TRUYỆN NGẮN HAY ĐẦY KỶ NIỆM TRẢI NGHIỆM
Truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Hoa
Tôi có cảm tưởng như trên trán hay sau
lưng mình có ghi nhãn “Việt kiều” vì đi đâu cũng bị đám con nít và người lớn vây
quanh, níu kéo, và mời mọc mua thứ này thứ nọ và khi tôi từ chối, mắng mỏ với lời
lẽ hỗn hào khó nghe. Nhưng thô bỉ nhất
là anh xe ôm chạy xe gắn máy rề rề sau lưng tôi lải nhải,
“Muốn
‘chơi’ không, lên ngồi sau xe tui chở đi? Gái đẹp ngon lành tận mạng, chỉ 25 đô
một cái. Muốn nhỏ tuổi cũng có, 50 đô
thôi.”
“Cám
ơn. Tôi đã có vợ,” tôi bối rối và ngượng
ngập trả lời,
“Có vợ
hay không ăn nhằm gì? Làm sao vợ anh biết
được mà lo. Bả già rồi, làm sao đẹp
bằng mấy cô của tui?”
Tôi rảo bước bỏ đi để tránh anh ma cô trắng trợn dụ “Việt
kiều” đi chơi gái giữa thanh thiên bạch nhật.
Tôi thấy mình như lạc bước vào một thế giới khác và tự hỏi chuyến về Việt
nam thăm bạn bè này có bõ công hay không.
Cũng may đã gần đến giờ hẹn gặp Quỳnh Châu tại thương xá Tax ở góc đường
Lê Lợi và Nguyễn Huệ để cùng tới tiệm ăn đồ biển Ra Khơi ngoài bến Bạch Đằng
trên bờ sông Sài gòn. Tại đó, Song bạn
tôi tổ chức họp mặt bạn bè cũ cho tôi gặp lại.
Đến chỗ hẹn, tôi ngạc nhiên thấy Quỳnh
Châu tay xách chiếc bị đi chợ lớn đứng nói cười với vợ Song là Hải Quyên; hình
như hai cô vừa mua sắm xong. Tôi nói
bông lơn,
“Nhân
vật quan trọng như chị Quyên mà dám bỏ thì giờ đi phố với mụ vợ dễ
thương của tôi sao?”
“Tôi
bận rộn với công việc ở hãng thật, nhưng Châu kêu tôi đi với cổ thì việc
bằng trời cũng phải bỏ thôi. Anh ở Mỹ lâu
không biết chớ mấy ông Việt nam họp mặt bạn bè ăn nhậu lúc nào cũng đi một
mình, không cho vợ theo. Châu lại muốn tới
để biết mặt biết tên bạn anh nên tôi phải đi với cổ cho có bạn,” Hải Quyên
nghiêm nghị trả lời.
Hải Quyên rất bận rộn vì nàng và Song làm chủ công ty sản
xuất và cung cấp dây điện từ duy nhất toàn quốc, khách hàng là các công ty điện
lực và cơ xưởng kỹ nghệ. Trong khi Song đảm
trách phần kỹ thuật, nàng giữ chức vụ tổng giám đốc, điều hành tổng quát, quản
trị tài chánh và nhân viên, và điều đình và ký kết hợp đồng mua bán. Trong hoàn cảnh khó khăn thiếu thốn, vô trật
tự, thiếu luật lệ lợp lý, và đầy dẫy tham nhũng, vợ chồng Song thành công là cả
một phép lạ.
Quãng đời bi thảm của Song bắt đầu vào một ngày hè
1981, vợ chồng nó và bốn đứa con vượt biên bị bắt lại. Vợ nó và hai bé gái út chết ngộp trong khoang
ghe, nó bị bắt giam tù. Được thả, nó xoay
sang làm nghề sửa chữa động cơ điện và máy biến thế tư gia và phát triển phương
cách chế tạo dây điện từ dùng trong dụng cụ điện. Vận đen đổi chiều từ ngày bạn bè tác hợp cho
nó và Hải Quyên nên đôi vợ chồng. Trước
năm 1975 nàng là một giám đốc tài chánh của công ty điện lực, chồng bỏ mình
trong những ngày loạn lạc cuối tháng Tư 1975, và cô con gái duy nhất xuýt xoát giữa
tuổi hai đứa con trai của Song. Hai tâm
hồn cô đơn tìm hạnh phúc bên nhau, con gái Hải Quyên có cha che chở, và con
trai Song có mẹ săn sóc. Hai vợ chồng nỗ
lực làm việc quyết xoay bạch ốc lại lâu đài, tạo nên một công ty kỹ nghệ
có tầm vóc quốc tế.
Khi chúng tôi đến nơi, Song và các bạn
đã tề tựu đông đủ. Sau màn tay bắt mặt mừng,
Hải Quyên đưa Quỳnh Châu giới thiệu với từng người bạn tôi. Quỳnh Châu lễ phép hỏi thăm gia đình họ và lấy
quà trong bị ra tặng “bà xã anh.” Ban đầu,
đám đàn ông nhận quà với một thoáng khinh mạn, họ đã quen mong đợi món quà tặng
có giá trị tiền bạc. Nhưng đến khi Quỳnh
Châu thăm hỏi đến người cuối cùng, thái độ của bạn tôi thay đổi thấy rõ. Chí, kỹ sư công chánh hồi hưu lớn hơn tôi
sáu, bảy tuổi, bước lại ôm tay nàng,
“Ba
mươi năm nay, tôi mới được sống lại sự tử tế của người Việt mình qua thái độ ‘cách
cho hơn của đem cho.’ Bà xã tôi sẽ quý
quà tặng của chị như một bảo vật.”
“Dạ
không có chi anh. Cho tôi gởi lời thăm
chị,” nàng cười thật tươi.
Xong xuôi, Hải Quyên cùng Quỳnh Châu ra
về, “để cho mấy ông đực rựa tha hồ ba hoa chích chòe, rượu vào lời ra.” Chí không để phí một phút, bước lại chỉ mặt
tôi,
“Trông
mặt mày tướng tá của mày chỉ làng nhàng bậc trung mà sao lấy được con vợ
lịch sự văn minh như vậy? Mày có nghề
hay, sao hồi đó không nói cho anh em biết?”
“Về mặt
tình duyên gia đạo, số mày là số con rệp nên đánh đâu thua đó. Đánh trận đầu thì cưới nhằm con vợ ‘máy hư,’
phải anh đi đường anh, tôi đường tôi.
Đánh trận thứ nhì cũng bỏ dở mục tiêu, phải rút lui không kèn không
trống. Tao là đứa bình thường nên lấy
vợ đàng hoàng,” tôi không chịu kém.
Không dè, Song đang ngứa miệng; nó cười
khà phang cả tôi và Chí bằng cách nhại câu thơ của Trần Tế Xương (1870 -
1907),
“Hai
đứa chung nhau một cái đồ,” và quay quanh giải thích với các bạn khác, “Ai mà
không biết hai thằng này tận dụng câu ‘Ở đời muôn sự của chung, Hơn nhau một
tiếng ai dùng mà thôi.’ với con Tứ Diễm ngoài Tuy Hòa?”
“Mày
chỉ được tài có ít xít ra nhiều để hại đời tư anh em,” tôi gắng
gượng chống đỡ.
“Ai
nói gì thì nói,” Chí cười hì hì vỗ vai tôi, “Miễn mình có thì thôi, Ba Hoa
ơi.”
Tôi cười như mếu.
Lời nói đùa của bạn gợi lại ký ức của một quãng đời xa xưa.
* * *
Cuối hè 1969 tôi tốt nghiệp kỹ sư khi chưa tròn 21 tuổi. Đối với nhiều người, tôi là kẻ tốt phúc. Bởi vì ngoài cái mác “trẻ tuổi, đẹp
trai, và học giỏi,” tôi được cho là con nhà thần thế – danh từ thời thượng nói
là có gốc lớn. Cha là một nhân vật
cao cấp trong quân đội và đang giữ một chức vụ hành chánh quan trọng. Đám bạn Đại học xá Minh Mạng ca ngợi tôi là kẻ
đào hoa. Hình ảnh đẹp như Thẩm Thúy Hằng
của Tứ Diễm cùng những bức thư tình đến với tôi hằng tuần khiến lũ bạn thầm ước
ao và ganh tị. Phía gia đình nàng, cha mẹ
nàng là thương gia giàu có bậc nhất ở vùng duyên hải. Quả là môn đăng hộ đối.
Nhưng không ai hiểu được hoàn cảnh của tôi trong lúc
này. Niềm vui thành đạt tan biến khá lâu
trước khi buổi lễ phát bằng tốt nghiệp chấm dứt. Trong lúc các bạn đồng khóa bận rộn tíu tít với
thân nhân họ hàng, tôi cuộn tròn tờ văn bằng cầm trên tay và lủi thủi đạp xe về
đại học xá. Ngoài mảnh bằng vô tri, tôi
chỉ có sự hỗ trợ tinh thần của Tứ Diễm.
Và nàng thì ở tận ngoài Tuy Hòa.
Chúng tôi quen và yêu nhau từ ba năm qua. Điều này ai cũng biết, kể cả cha. Nhiều lần cha nói gần nói xa cha mẹ nàng là
thứ trọc phú – nouveau riche, chữ của cha – không xứng đáng làm thông
gia với cha.
Ngược lại, mỗi khi có dịp nói chuyện với tôi, cha tỏ ý
muốn kết thông gia với một chính trị gia quyền lực tối cao: Cuộc hôn nhân tương lai của tôi sẽ giúp cha
tiến xa hơn trên đài danh vọng. Vì thế,
khi tôi quyết liệt từ chối không gặp mặt con gái nhà chính trị ấy (nghe đâu
nhan sắc không đến nỗi nào), cha nổi trận lôi đình từ bỏ “thằng con bất hiếu bất
mục.” Tôi không có lựa chọn nào khác hơn
là bỏ nhà đi bụi đời. Tôi vật lộn
với từng bữa cơm hằng ngày, nhưng vẫn kiên quyết theo đuổi chương trình học kỹ
sư nặng ngàn cân. Tình yêu của Tứ Diễm
giúp tôi sống còn qua những ngày đói khát, những đêm thức trắng, và những chiều
cô đơn.
Nay là một kỹ sư mới toanh, tôi về Tuy
Hòa thăm Tứ Diễm với một dự định táo bạo:
xin cưới nàng, dù biết cha mẹ nàng sẽ không bằng lòng nếu cha không đứng
ra cầu hôn. Chúng tôi cùng nhau dạo chơi
khắp phố phường, hân hoan ngụp lặn trong tình yêu, và quên hết thời gian và mọi
thứ khác trên đời. Và tôi chưa nói được
điều dự định: Cứ mỗi lần có dịp mở lời
thì nàng vô tình bắt sang chuyện khác.
Cho đến buổi sáng cuối cùng tôi ở Tuy Hòa, đứa em trai 16 tuổi của nàng
đến khách sạn gặp tôi,
“Chị
Diễm nói anh hôm nay đừng đến nhà em.”
“Tại
sao vậy?” tôi rất đỗi ngạc nhiên.
“Em
không rõ. Hình như anh Thu về thăm chỉ
và ba má.”
Tôi biết Thu là bác sĩ quân y theo đuổi Tứ Diễm cả năm
nay và nghe nói có lần đưa cha mẹ từ Sài gòn ra xin cưới, nhưng nàng từ chối. Hiển nhiên, sự tình đã đổi thay; sự lựa chọn
của nàng dĩ nhiên là hợp lý, nhưng sao đi
mà không bảo gì nhau?
Về lại Sài gòn, tôi lao đầu vào việc học và dạy học để
tìm quên. Tôi học tiến sĩ kỹ sư toàn thời
gian, là giảng viên chính thức của hai trường đại học, làm giáo sư thỉnh giảng ở
hai trường đại học khác, và ngoài ra viết sách giáo khoa kỹ thuật điện. Không có cả thì giờ để ngủ, nói chi đến thì
giờ để buồn phiền. Lâu rồi đời mình
cũng qua, vài năm sau rồi cũng nguôi ngoai.
Rồi đến một thời tôi hay đến nhà Chí để liên lạc công
chuyện kinh doanh của mẹ với chị dâu nó, và dần dần chơi thân với nó vì tụi bạn
cũ của cả hai thằng đã về tỉnh làm việc, không còn mấy đứa ở Sài gòn. Ngày nó cưới vợ, tôi làm phù rể. Nhưng chỉ ba ngày sau, cô dâu xách va-li về
nhà cha mẹ vì – theo lời Chí – “máy hư” không thể làm chuyện vợ chồng. Trong mấy tháng kế tiếp, tôi đứng ra hòa giải
cho vợ chồng nó tái hợp nhưng không đến đâu.
Tôi rán sức an ủy và chịu trận nghe nó trút nỗi niềm tâm sự. Nó cho biết trước khi thi đậu vào trường Công
chánh, nó là giáo viên dạy tiểu học ở Tuy Hòa và từng đến nhà Tứ Diễm cua
cô hoa khôi trường trung học Nguyễn Huệ.
Phải, cô ấy là Tứ Diễm, người yêu đã xa rời của tôi!
Một hôm Chí sung sướng báo tin đã bắc lại nhịp cầu
tình ái với Tứ Diễm và ngỏ lời cầu hôn.
Nàng nhận lời; chắc hẳn Bác sĩ Thu đã rút lui. Chí liền đưa bọ mạ ngoài Huế vào Tuy
Hòa làm lễ hỏi. Từ đó, trong những lần đi
chơi với tôi, nó hầu như chỉ nói, kể, và khoe về nàng. Nó say sưa lập đi lập lại lời lẽ yêu đương nồng
nàn trong những lá thư tình hằng tuần của nàng, những câu nói tôi thấy thật quen
thuộc, nhưng rán nén lòng ngậm miệng ừ hử cho qua chuyện. Chí sẽ là người chồng tốt; tôi mong nàng sống
hạnh phúc.
Gần Tết, chiều 28 tháng Chạp, Chí rủ tôi
đi ăn thịt dê ở cái quán không tên trong ngõ hẻm trên đường Minh Mạng gần Ngã Bảy
Chợ Lớn và như thường lệ, kể lể huyên thiên về nàng tiên đáng tôn thờ. Sau khi hai thằng vật ngã hơn chục chai bia
“33,” nó ngà ngà say và rút trong túi tờ điện tín màu xanh nhạt đưa ra khoe:
Chúc anh ăn tết vui. Nhớ.
Tứ Diễm đã bộc lộ tình cảm thắm thiết một cách công
khai. Nhất là gói ghém bao nhiêu thương yêu
trong chữ “nhớ” đơn độc chấm dứt câu chúc tết.
Hai thằng say khướt. Chí về nhà
tôi ngủ, nhưng không đi ngủ ngay mà ngồi lè nhè tự cao tự đại về tình yêu của
nàng dành cho nó; mỗi câu nói là một ngọn roi quất vào mặt tôi. Khi sức chịu đựng đến mức cuối cùng, tức nước
vỡ bờ, tôi không còn kiểm soát được mình và bất đồ mở tủ lấy tờ điện tín có
nội dung y hệt như thế và lẳng lặng gí vào mặt nó.
Sau đó, Chí vẫn rủ tôi đi chơi, nhưng không bao giờ đề
cập đến Tứ Diễm. Cho đến ngày nó nhờ tôi
làm phù rể lần thứ hai; lần này nó cưới cô cán sự công chánh làm cùng sở.
Xin lỗi Tứ Diễm, trong lúc say rượu, tôi đã làm chuyện
không phải đối với em. Xin thề kiếp sau
sẽ không tái phạm.
Nguyễn Ngọc Hoa
Ngày 6 tháng Tám, 2025
********************
Truyện ngắn mới: "Người Bạn Khác Tánh" (Tháng Sáu 2025) -- Nguyễn Ngọc Hoa
Mời đọc truyện ngắn
thứ mười hai trong
loạt truyện "Bước
Lưu Ly," hay Tập Truyện Nguyễn Ngọc Hoa XII.
Xin đọc bản text
dưới đây hay bản .pdf đính kèm.
Xin chúc quý thân hữu và quý quyến một cuối tuần vui vẻ và thân tâm thường an lạc.
********
Truyện
ngắn của Nguyễn Ngọc Hoa
Sau khi tốt nghiệp trường kỹ sư, ghi danh học tiến sĩ kỹ sư tại Đại học Khoa học Sài gòn, và làm giảng nghiệm viên phòng thí nghiệm vật lý Đại học Y khoa Minh Đức, tôi bắt đầu chơi thân và gần gũi với Ngân hơn. Ngân người Bắc quê ở Lạng Sơn, lớn hơn tôi bốn, năm tuổi, đậu Cử nhân Hóa học tại Đại học Khoa học, và mở trường dạy luyện thi tú tài và thi tuyển vào các đại học chuyên khoa. Trong thời gian này, tôi bỏ nhà đi bụi đời, cù bơ cù bất không cửa không nhà, và mỗi tối đến nhà Ngân tụ họp với đám bạn chàng để khỏa lấp nỗi trống trải của những ngày lang bạt. Bạn tôi ở trường kỹ sư hầu hết về tỉnh làm việc, vài người còn ở Sài gòn làm khác ngành nên tôi ít có dịp gặp.
Nhà Ngân nằm trong một ngõ hẻm lớn trên đường Trần Quốc
Toản, bên kia đường là khuôn viên đồ sộ của trường Quốc gia Hành chánh (QGHC). Ngân có tiếng dễ tánh và quý bạn, nhưng nhiều
anh đến chơi hằng đêm cốt để ngắm nghé hai cô em gái xinh đẹp, học giỏi, và lễ
phép dịu dàng của chàng. Cô em kế là
“cái Nga,” tức là Tuyết Nga, đang học năm cuối ban đốc sự QGHC và trong tương
lai gần sẽ làm ông nọ bà kia. Điều
này khiến bọn con trai nể nang và ít khi dám nói cười chớt nhả với nàng. Chúng chỉ dám bạo miệng buông lời ong bướm
với “cái Yên,” tức là Thúy Yên em nàng, học năm thứ hai Đại học Văn khoa.
Tôi đến nhà Ngân và đi chơi với chàng thường
xuyên, nhưng tuyệt nhiên chẳng có ý tứ với hai cô em. Bằng một mối tình câm, tôi đã gửi trọn trái
tim cho Quỳnh Châu, nàng đang du học bên kia bờ Thái bình dương xa vời vợi. Hai thằng thân nhau, mặc dù tánh ý khác nhau: Tôi lúc nào cũng hấp ta hấp tấp, lật đật như
sa vật ống vải, và sớn sơ sớn sác như gà mắc đẻ, trong lúc
Ngân xuề xòa, ăn nói chậm rãi từ tốn, và ít khi quan tâm tới vấn đề giờ giấc
hay đúng hẹn. Do đó, tôi đâm ra có thói
quen lấn lướt cằn nhằn bạn và đôi khi kể chuyện khôi hài chê bai tánh lè phè
của chàng,
Có một bà đau bụng đẻ nhờ
Ngân đi mời bà mụ đỡ đẻ. Khi chàng trở về
cùng với bà mụ, đứa con đã biết đi biết chạy.
Thỉnh thoảng tôi gặp người bạn học cùng lớp với Ngân tại
Đại học Khoa học là Lưu Quang Nhã, anh đến trồng cây si cô “chuẩn đốc sự”
Tuyết Nga da dẻ trắng ngần và giọng nói thanh tao. Lớn hơn tôi đôi ba tuổi, dáng người cao lớn
và thô kệch, và mặt mũi đen đúa, anh là người Việt gốc Hoa quê ở Cần Thơ, làm
giảng nghiệm viên phòng thí nghiệm hóa học Đại học Khoa học, và nổi danh là dịch
giả duy nhất dịch tiểu thuyết nhà văn Đài Loan Quỳnh Dao sang Việt ngữ.
Quỳnh Dao tên thật là Trần Triết, sinh năm 1938 tại Thành
Đô, Tứ Xuyên ở Trung hoa. Năm1949, khi
Hoa Lục bị Trung Cộng chiếm trọn, cô theo cha mẹ di cư ra Đài Loan. Sau khi tốt nghiệp trung học, cô thi vào đại
học chuyên khoa hai lần và trượt cả hai. Chính sự thất bại này đã thúc đẩy cô chú tâm
vào việc sáng tác và phát triển văn tài dường như bị nền giáo dục thông thường
đè nén. Năm 1964, cô bắt đầu viết và xuất
bản tiểu thuyết tình cảm lãng mạn như Song Ngoại, Thố Ty Hoa (hay
Cánh Hoa Chùm Gửi), Hải Âu Phi Xứ, và Mùa Thu Lá Bay.
Tôi thích thú đọc tác phẩm của Quỳnh Dao
qua bản dịch Việt ngữ trong sáng và trôi chảy của Nhã đăng từng kỳ trên báo hằng
ngày. Tuy nhiên, tôi đồng ý với nhận xét
của anh,
Ở Trung hoa [Dân quốc],
Quỳnh Dao không phải là nhà một văn lớn.
Theo tôi, cô có lối viết “mềm,” dễ gây xúc động cho người đọc. Cô luôn cho tràn ngập trong truyện tình
thương giữa người với người. Tuy nhiên,
chúng ta không nên đòi hỏi hay chờ đợi giá trị văn chương cao trong truyện Quỳnh
Dao. Là một dịch giả dịch truyện Quỳnh
Dao qua tiếng Việt nhiều nhất, tôi có thể khẳng định tiểu thuyết của cô không
có điều đó.
Sau hai năm học ở Đại học Khoa học, tôi
được vị giáo sư bảo trợ luận án tin tưởng và nhờ lên giảng đường dạy thay khi
ông bận việc, trở thành nhân viên giảng huấn không chính thức của trường đại học,
và được Nhã một mực kính nể. (Anh chỉ được
chỉ dẫn sinh viên làm thí nghiệm trong phòng thí nghiệm). Một tối đứng tán dóc ở sân trước của nhà
Ngân, tôi buột miệng khen Nhã với giọng kẻ cả,
“Mày dịch truyện Quỳnh Giao hay
tối trời mà sao người ngợm trông xấu xí quá cỡ thợ mộc vậy?”
Trong khi Ngân chép miệng lắc đầu, “Thằng
khỉ Ba Hoa có lối ăn nói thật ngang xương ngạo đời,” các bạn khác sửng sờ
vì câu nói đùa tôi đinh ninh là vô hại.
Nhã biến sắc mặt khi Tuyết Nga, như thể đã nghe thấy hay đã biết trước
tôi sẽ nói câu ấy, bước ra vin nhẹ vào tay tôi cười nũng nịu,
“Anh
hứa viết luận văn tốt nghiệp giùm em, hôm nay giáo sư giục em nộp đề tài mà anh
chưa rục rịch gì cả.”
Ở trường QGHC, khi thi mãn khóa đốc sự,
ngoài bài thi về các môn học, sinh viên phải nộp luận văn tốt nghiệp về một đề
tài được chấp thuận. Cô gái Bắc kỳ khôn
khéo chụp lấy cơ hội này để từ chối mối tình si của Nhã bằng cách khiến
anh nghĩ tôi là ý trung nhân của nàng. Đồng
thời, nàng nhắc tôi về việc giúp viết luận văn mà tôi không nhớ đã ba hoa
xích đế hứa ẩu vào lúc nào. Trong
tình thế ấy, tôi chỉ có mỗi một cách xử trí:
đóng vai người yêu của người đẹp và nở nụ cười sung sướng như thật,
“Đề
tài luận văn có rồi; mấy hôm nay anh bận cho sinh viên thi cuối năm nên chưa
đưa cho Nga đó thôi.”
Tôi nghĩ ngay đến chuyến đưa sinh viên trường Điện đi thăm
nhà máy nước Thủ Đức của Sài gòn Thủy cục (“SGTC”) hai tuần trước. Lúc này tôi đã về trường mẹ (nay là “Ngành Điện”
của Đại học Kỹ thuật thuộc viện Đại học Bách khoa Thủ Đức) ôm thêm một chức vụ
giảng huấn chính thức. Để chuẩn bị cho
chuyến “du khảo,” tôi vào kho lưu trữ tài liệu của trường lục tìm phúc trình tập
sự hè của hai người bạn học cùng lớp với tôi ngày trước. Họ đã tập sự ở SGTC trong một tháng hè cuối
năm đệ tam niên và viết phúc trình đầy đủ và nghiêm túc; phúc trình được chấm
điểm giống như một môn học trong chương trình kỹ sư. Trong chuyến “du khảo” gần trọn ngày, thầy
trò chúng tôi được vị phụ tá giám đốc và ba, bốn nhân viên SGTC tiếp đón, hướng
dẫn đi quan sát nhà máy, và thuyết trình cặn kẽ và cung cấp tài liệu mới nhất về
hoạt động của cơ quan. Do đó, tôi có đủ chất
liệu về SGTC có thể dùng để viết luận văn tốt nghiệp QGHC.
Sau khi giáo sư hướng dẫn của Tuyết Nga chấp thuận đề
tài “Sài gòn Thủy cục: Nước Trong Lành
cho Dân chúng Đô thành,” tôi để ra ba ngày lên Văn khố Quốc gia trên đường Gia
Long, xuất trình chứng minh thư giảng viên Đại học Bách khoa Thủ Đức, và xin
sao lục mọi văn kiện hành chánh thiết lập hệ thống cung cấp nước cho Sài gòn -
Chợ Lớn từ năm 1862 (khởi đầu nền hành chánh thuộc địa của Pháp tại Nam kỳ), thành
lập Công ty Điện Nước Đông dương hay CEE (Compagnie des Eaux et d'Electricité
de l'Indochine) vào đầu thế kỷ thứ 20, và lập ra SGTC vào cuối tháng Mười Một
năm 1959 của Việt nam Cộng hòa.
Có nhiệm vụ cung cấp nước cho Đô thành Sài gòn và vùng
phụ cận, SGTC là cơ quan tự trị về mặt hành chánh và tài chánh và có tư cách
pháp nhân. Hội đồng quản trị với tổng trưởng
bộ Công chánh làm chủ tịch hoạch định chính sách và đường lối, và giám đốc và
các phụ tá giám đốc đảm nhiệm việc điều hành SGTC. Công ty Hydrotechnic Corporation của Hoa kỳ thiết
kế và thực hiện dự án xây dựng nhà máy nước Thủ Đức lấy nước sông Đồng Nai đem về
lọc sạch và khử trùng trước khi đưa vào hệ thống cung cấp nước cho hơn ba triệu
dân vùng đô thị Sài gòn. Năm 1966, lần đầu
tiên trong lịch sử, dân Sài gòn có thể yên tâm mở vòi lấy nước uống ngay và
không sợ bị bệnh. Giống như ở Hoa kỳ và các
nước văn minh khác.
Dùng những văn kiện hành chánh tìm được,
phần lớn bằng tiếng Pháp và một số bằng tiếng Việt và tiếng Anh, tôi thức trắng
ba đêm viết ba chương mở đầu của luận văn.
Tôi để thêm bốn đêm nữa viết phần còn lại dựa theo phúc trình thực tập của
bạn tôi và các tài liệu đã được cập nhật hóa.
Khi giao bản thảo cho Tuyết Nga, tôi không khỏi tự chế giễu,
“Phải
công nhận anh giỏi thiệt . . .”
“Dĩ
nhiên, anh Ba Hoa của em lúc nào mà chả giỏi,” nàng cười thật
tươi.
“Khốn
nỗi anh chỉ giỏi làm chuyện bao đồng!” tôi cũng cười, nhưng không biểu đồng
tình.
* * *
Cuối năm 1973, tôi đóng bộ làm phù rể cho Ngân; đám cưới
cử hành trong vòng gia đình và bà con thân thuộc. Sau đó, tôn trọng sự riêng tư của bạn, tôi
không thường ghé lại nhà tán gẫu và vui đùa như trước. Tôi nghe tin Tuyết Nga và Thúy Yên lần lượt lập
gia đình; hai chú rể thuộc hai gia đình thân thiết với gia đình Ngân từ thuở
ngoài Lạng Sơn.
Trinh vợ Ngân làm việc cho văn phòng tùy viên quân sự của
tòa Đại sứ Hoa kỳ đặt trong căn cứ Tân Sơn Nhứt nên đầu tháng Tư năm 1975, cả hai
đại gia đình của Ngân và Trinh được di tản bằng máy bay bay thẳng sang đảo Guam
và đến trại tỵ nạn Trại Pendleton ở nam California. Cuối tháng Sáu, vài ngày sau khi đến Trại
Pendleton, tôi tình cờ gặp lại Ngân khi chàng đi lấy nước sôi khuấy sữa cho cô
con gái đầu lòng mới bốn tháng. Hai thằng
bạn thân chưa kịp kể lể hết nỗi niềm tâm sự thì gia đình Ngân được nhà thờ Công
giáo bảo trợ ra định cư ở Tustin, California.
Tháng Tám, gia đình tôi lên Bismarck, North
Dakota, định cư nơi xứ lạnh. Tôi liên lạc
thư từ với Ngân thường xuyên, và theo lời khuyên của chàng, thỉnh thoảng gửi résumé
(bản tóm lược bối cảnh học hành và làm việc) tìm việc ở nam
California. Bốn năm sau, sự tìm kiếm của
tôi mang lại kết quả đầy hứa hẹn:
Southern California Edison (SCE) là một công ty điện lực lớn cung cấp điện
cho nam California gửi vé máy bay và thuê phòng khách sạn mời tôi xuống trụ sở
chính ở Rosemead, California để phỏng vấn cho một chân kỹ sư kế hoạch điện lực.
Đúng nghề của chàng! Cuộc phỏng vấn diễn tiến tốt đẹp, và cuối tuần
tôi về nhà Ngân ở; nơi đây là nơi tụ họp của đám bạn cũ sống trong vùng – giống
như thời Sài gòn. Trong khi hàn huyên,
tôi than thở,
“Thời gian đi qua như
chớp mắt, mới ngày nào gặp lại mày trong Trại Pendleton mà đã hơn bốn năm trời. Không chừng khi mình gặp lại lần tới, con gái
bốn tuổi của mày đã đi lấy chồng.”
“Tao
đã nói với mày – nhiều lần. Vợ chồng con
cái mày cứ việc chất hết lên xe ‘xuôi về nam’ sống gần bạn bè như thời Sài
gòn. Ở xứ Mỹ, tao không nghe nói ai chết
đói, và chỉ biết có người chết vì lạnh cóng.
Mày sống ở North Dakota lạnh buốt xương, định chết già trên đó hay sao?”
Sáng thứ Hai, tôi gọi điện thoại cho vị giám đốc SCE
phỏng vấn tôi, xin rút khỏi danh sách ứng viên, và nếu cần sẽ hoàn lại tiền vé
máy bay và tiền phòng khách sạn (nhưng ông nói không cần). Làm sao tôi có thể muốn sống ở một nơi mà mỗi
ngày phải phí phạm thì giờ quý báu để đương đầu với nạn kẹt xe, dù nơi đó có nắng
ấm và đông bạn bè? Một lần nữa, tôi lại
khác Ngân.
Từ Sài gòn đến Tustin, Ngân một lòng quý mến bạn bè. Một ngày tháng Năm 2025, tôi bật khóc tức tưởi
khi được tin chàng lìa đời.
Nguyễn Ngọc Hoa
Ngày 11 tháng Sáu, 2025
Truyện ngắn mới:
"Bỏ Quên Quá Khứ" (Tháng Bảy 2025) -- Nguyễn Ngọc Hoa
Hoa Nguyen
From:hoavnguyen47@gmail.com
To:Mr. Nguyen Huu
Bao,Nguyen Thanh Hoang,Mr. Nguyen Minh Khoa,Mr. Nguyen Thanh Nguyen,Mrs. Bui My
Trang & Cuong
Cc:Pham Hoang,Nguyen
Xuan Phong,Mr. Le Trung Dinh
Fri, Nov 14 at 12:54
PM
Mời đọc truyện ngắn
thứ mười ba trong
loạt truyện "Bước
Lưu Ly," hay Tập Truyện Nguyễn Ngọc Hoa XII.
Xin đọc bản text
dưới đây hay bản .pdf đính kèm.
https://dconnect.co.jp/friend/
Xin chúc quý thân hữu
và quý quyến một cuối tuần vui vẻ và thân tâm thường an lạc.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Truyện ngắn của
Nguyễn Ngọc Hoa
Đầu hè 2005, Quỳnh Châu “tình nguyện” đưa hai đứa con còn ở nhà là Ân 17 tuổi và Diễm Lệ 16 tuổi đi với tôi khi tôi đi họp ở Hoa Thịnh Đốn. Tuy cả nhà cùng đi thăm thủ đô, đây không hẳn là một chuyến nghỉ hè gia đình thường thấy trong xi-nê: Vợ chồng con cái sum vầy vui cười nắm tay nhau đi thăm thú phong cảnh. Chúng tôi sẽ không làm được điều này một phần vì trong tuần tôi phải đi họp và chỉ có thể gặp gia đình vào buổi tối hay trong khoảng thời gian từ trưa thứ Sáu phiên họp kết thúc đến sáng Chủ Nhật chúng tôi ra phi trường Quốc gia Washington Ronald Reagan bay về. Nhưng lý do chính là lời hứa của tôi với các con trước đây.
“Con gái thương cha, con trai thương mẹ,” tôi bào chữa lấy lệ, “Mình chỉ có một cô công chúa mà không chiều sao được.”
Chiều thứ Sáu, Diễm Lệ
và Ân vui mừng hớn hở khi được Quỳnh Châu đồng ý cho xuống phố ăn pizza (một loại
bánh mì dẹt gốc Ý rất thông dụng), thay vì theo chúng tôi đi ăn nhà hàng với vợ
chồng “cậu Ba” là họa sĩ Vũ Trương; cậu là em bà con bên ngoại của Quỳnh Châu
mà tôi sẽ gặp lần đầu. Vũ Trương đón
chúng tôi ở khách sạn với chiếc xe Mercedes Benz sang trọng và đưa chúng tôi đến
một nhà hàng Việt nam trong phố Hoa Thịnh Đốn.
“Cuối năm 1972, Đại học Cộng đồng Duyên hải mở ở Nha Trang, tôi được bổ nhiệm về dạy toán và làm trưởng phòng Sinh viên vụ, phụ trách sinh hoạt ngoại khóa của sinh viên.”
Đầu thập niên 1970, khi cuộc hòa đàm diễn ra ở Paris, trong lúc Việt Cộng (“VC”) một mực xua quân từ ngoài Bắc vào miền Nam đánh giết và thí mạng, chính phủ Việt Nam Cộng hòa (“VNCH”) ráo riết thực hiện kế hoạch kinh tế hậu chiến để tái thiết quốc gia khi hòa bình tái lập. Về mặt giáo dục, nhằm huấn nghệ những quân nhân giải ngũ trở về đời sống dân sự, chính phủ thành lập các trường đại học cộng đồng với sự tham gia đóng góp, xây dựng, và quản trị của địa phương: Đại học Tiền giang ở Mỹ Tho đặt trọng tâm vào nông nghiệp (1971), Đại học Duyên hải (ĐHDH) ở Nha Trang hướng về nông ngư nghiệp (1972), Đại học Quảng Đà ở Đà Nẵng (1974), và Đại học Long Hồ ở Vĩnh Long (chưa hoạt động). Về phía tư nhân, giáo hội Công giáo thành lập Đại học Regina Pacis ở Sài gòn dành cho nữ sinh viên (1973).
ĐHDH có sứ mạng đào tạo nhân viên trung cấp cho ba tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, và Phú Yên. Niên khóa đầu tiên, trường chưa có cơ sở nên sinh viên học tại viện Hải dương học gần hải cảng Cầu Đá trên vịnh Nha Trang xinh đẹp, văn phòng trường đặt tại góc đường Biệt Thự và đường Lê văn Duyệt, và các phòng thí nghiệm vật lý, hóa học, động vật, thực vật, và địa chất đặt tại khuôn viên văn phòng và viện Hải dương học. Năm sau, trường được cấp khu nhà trên đèo Rù Rì trước là căn cứ Sư đoàn Bạch Mã của Đại Hàn, dời trường sở về đó, và có xe buýt chạy từ Nha Trang ra đèo Rù Rì đưa đón sinh viên và nhân viên.
Gia đình San là gia đình công chức gốc miền Nam thuyên chuyển ra Huế rồi vào Nha Trang. Anh sinh ra và lớn lên ở thành phố dừa xanh cát trắng hiền hòa tôi từng xem là quê nhà thứ hai. Chị San quê ở Thành (thành cổ Diên Khánh được chúa Nguyễn Ánh xây năm 1793) cách Nha Trang chừng 10 cây số về phía tây và nằm bên phải Quốc lộ 1. Nhưng người đàn bà gần lục tuần mà còn mang nét đẹp duyên dáng của thời son trẻ không nói giọng “đi Nhe Treng eng con ké” (đi Nha Trang ăn con cá) như dân Khánh Hòa chính hiệu. Trước năm 1975, chị là giáo sư quốc văn trường Nữ Trung học Huyền Trân (lúc mới mở có tên Nữ Trung học Nha Trang). Tôi nhận “đồng hương,”
“Hồi đó nhà tôi ở ngoài cầu Xóm Bóng và nằm giữa Hòn Chồng ở Đồng Đế và Tháp Bà. Nhưng mỗi lần về thăm Nha Trang, tôi ở nhà ông chú ở số 3 đường Bạch Đằng trong phố để tiện đi chơi với bạn.”
“Có phải chú anh là Đại úy Dần không? Nhà ổng nằm xéo bên kia đường nhà ông bà già tui. Ông già tui cũng là sĩ quan quân đội mình, sau năm 1975 cùng với ông Dần đi tù ‘cải tạo’ mút mùa ở trại Xuân Phước ngoài Phú Yên,” chị reo nhẹ.
Tôi chợt nhớ ra,
“Ngày anh San bắt đầu làm việc cho viện Đại học Duyên hải, con lớn nhất mới 17. Bây giờ tụi hắn đã con cháu đùm đề,” chị San chép miệng.
“Lúc đó tôi mới ngoài ba mươi, nhiệt huyết còn sôi sục, và quyết đem bạch ốc xây lại lâu đài,” San xen vào, “Tôi may mắn làm trưởng phòng Sinh viên vụ của một đại học tân lập và toàn quyền định chương trình và hướng đi tương lai của mình.”
Với sự thành lập ĐHDH, Nha Trang hãnh diện chuyển mình thành một thành phố đại học, và dân chúng mong mỏi những sinh hoạt sinh viên, văn học, và nghệ thuật như ở Sài gòn, Huế, và Đà Lạt. Để thực hiện hoài bão của mình, San mời văn nghệ sĩ bằng hữu đến sinh hoạt với sinh viên và những người yêu nghệ thuật của thành phố. Sinh hoạt của đại học gồm các cuộc triển lãm tranh, những buổi mạn đàm về văn nghệ và thi ca, và hào hứng nhất là các đêm lửa trại trong khuôn viên ĐHDH trên đèo Rù Rì. Trong ánh lửa bập bùng, sinh viên hát những ca khúc hướng thượng và quây quần trò chuyện với văn nghệ sĩ được mời tới dự.
“Đầu tháng Tư năm 1975 Nha Trang thất thủ, Việt Cộng vào, cậu mợ đi đâu?”
“Tụi tôi kẹt lại Nha Trang. Vì đã sinh hoạt và tiếp xúc rộng rãi với mọi giới trong thành phố, tôi bị mấy đứa nằm vùng vu cáo làm tay sai dọ thám cho CIA [sở Trung ương Tình Báo Hoa kỳ]. Bị tập nã ráo riết, tôi trốn chui trốn nhủi hơn một năm rồi vượt biển qua Phi Luật Tân, đành lòng để nhà tôi và hai đứa con ở lại.”
Đầu năm 1977, San rời Nha Trang trên chiếc ghe đánh cá mong manh cùng với bốn bạn đồng hành. Năm người thay phiên nhau lái ghe vượt đại dương nhắm hướng Manila, Phi Luật Tân trực chỉ và liều mạng giao số phận cho Trời vì trong nhóm không ai có kiến thức hay kinh nghiệm hải hành. Họ may mắn đến được Manila sau những ngày vượt biển hãi hùng và là những thuyền nhân đầu tiên đến Phi Luật Tân tỵ nạn sau biến cố đổi đời 1975.
* * *
Danh tiếng thích quảng giao của San vang về Việt nam. Trong chuyến về thăm quê nhà gần đây, anh được văn nghệ sĩ VC đón tiếp nồng hậu. Một nhà văn VC nổi tiếng viết một bài rất dài đăng trên số Xuân báo Sài gòn Tiếp thị hết lời ca tụng anh và gia đình. Nhà văn này đưa anh về Quảng Nam để xem xét dự án thành lập Đại học Phan Chu Trinh và yêu cầu anh giữ một chức vụ quan trọng của đại học, nhưng anh không nhận lời. Tóm lại, anh rất đắc ý vì đã được VC đãi đằng trọng hậu và dự tính,
Chuyện áo gấm xênh xang về làng của San khiến tôi đang ăn, nghẹn ngang. Anh đến Hoa kỳ tỵ nạn và thành công vượt bực trong lãnh vực khoa học. Nhưng rồi anh lại bỏ quên quá khứ: Được VNCH nuôi nấng và giáo dục thành tài. Lẩn trốn VC hơn một năm. Vượt biển với bao khó khăn kinh hoàng. Chờ đợi vợ con mười năm đằng đẵng trong lúc họ chịu đói rách khổ sở dưới ách Cộng sản. San đã quên hết tất cả. Tôi đâm ra tự hỏi tại sao mình đến nhà hàng này với vợ chồng anh mà không đi ăn pizza với con.
Nguyễn Ngọc Hoa
Ngày 9 tháng Bảy, 2025
******************
