KÍNH GIỚI THIỆU THI SĨ DỊCH GIẢ TRẦN QUỐC BẢO THƠ VIẾT VỀ GÒ CÔNG TUYỆT SÁC GIAI NHÂN
Gò Công Tuyệt Sắc Giai Nhân Thơ Trần Quốc Bảo
Nam Phương Hoàng Hậu (1914-1963) (Vợ Vua Bảo Đại)
Miệt Tiền Giang, có Gò Công đất lành.
”Khổng-Tước-Khâu” là cổ danh,
Về sau đổi lại, tên thành Gò Công
Trên gò, nhiều loại thú muông,
Nhưng điều đặc biệt, chim công vô vàn!
Gò Công phong thủy mỹ quan,
Trường-Sơn gặp Cửu-Long-Giang nơi này!
Thái Hậu Từ Dụ; Phạm Thị Hằng (1810-1901)
Gò Công đất quí, sinh hai Bà Hoàng.
Thứ nhất: Bà Phạm Thị Hằng (*)
Vợ Vua Thiệu Trị, tước hàng Qúi Phi.
Đoan trang diễm lệ nhu mì,
Sinh con Tự Đức trị vì thay cha.
Lên ngôi Thái Hậu hiền hòa,
Phương danh Từ Dụ, chói lòa sử sanh!
Thứ nhì: Bà Nguyễn Hữu (Thị) Lan (**)
Vợ Vua Bảo Đại song toàn sắc hương!
Chính ngôi Hoàng Hậu Nam Phương,
Càng vàng, lá ngọc, hoa hường khôi nguyên!
Miền Nam danh địa lưu truyền,
Giai nhân tuyệt sắc. nữ quyền rạng uy!
Gò Công, miệt Giồng-Sơn-Quy,
Nổi danh gái đẹp, sánh vì Thiên Tiên!
Việt Nam nòi giống Rồng Tiên!
Địa linh nhân kiệt, trai hiền gái ngoan.
Ba Miền một giải Giang san,
Biết bao xương máu , bảo toàn Quê hương!
Gò Công tuyệt sắc mỹ nương!
Tha phương, lòng những nhớ thương vô cùng!
Cầu mong cộng-phỉ cáo chung,
Ta về, sống với Gò Công đất lành.
Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia
Địa chỉ điện thư của tác giả:
(*) Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu; Bà Phạm Thị Hằng (cũng gọi Bà Nguyệt) (1816-1901) Vợ Vua Thiệu Trị - tuyệt sắc giai nhân; quê tại Giồng Sơn Quy, Huyện Tân Hòa, Tỉnh Gò Công. Con quan Thượng Thư Bộ Lễ Phạm Đăng Hưng
(Xem thêm: Attachment A-Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu )
(Xem thêm: Attachment B-Nam Phương Hoàng Hậu )
***
Bản văn trích sơ lược từ: Bách khoa Toàn thư Wikipedia
Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu | |
Thân phụ | |
Thân mẫu | Phạm Thị Du |
Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu
Tiểu sử
Từ Dụ có tên húy là Hằng, tên tự là Nguyệt , sinh ngày 20 tháng 6 năm 1810), xuất thân từ dòng họ Phạm, tại Giồng Sơn Quy (Gò Rùa), huyện TânHòa, Gò Công
(nay là thị xã Gò Công thuộc tỉnh Tiền Giang). Bà là trưởng nữ của Lễ Bộ Thượng Thư Đức Quốc công Phạm Đăng Hưng, mẹ là Đức Quốc phu nhân Phạm Thị Du.
Lúc nhỏ Bà thích đọc sách, thông kinh sử, có đức hiền. Đến năm 12 tuổi, khi mẹ Bà là Phạm Phu nhân lâm bệnh nặng, chỉ thích nằm một mình, tất cả người nhà không ai được gần gũi hầu hạ, Bà ngày đêm hầu hạ cơm thuốc, không rời bên cạnh. Đến khi Phu nhân chết, Bà ngày đêm kêu khóc không thôi, giữ tang thương xót chẳng nghĩ gì thêm, như người đã trưởng thành, xa gần nghe biết đều tấm tắc khen là lạ. Năm 14 tuổi, Nhân Tuyên Hoàng Thái Hậu nghe tiếng hiền, tuyển Bà làm Phủ thiếp cho Hoàng trưởng tử Nguyễn Phúc Miên Tông, cháu đích tôn của Gia Long. Bà là người có đức trang kính, giữ nết thuận tòng, được Nhân Tuyên Hoàng Thái Hậu và Thánh Tổ Hoàng Đế yêu mến.
Năm 15 tuổi, Bà sinh gái đầu lòng là Nguyễn Phúc Tĩnh Hảo. Năm sau, Bà sinh Hoàng nữ thứ hai là Nguyễn Phúc Uyên Ý - Năm 1829, Bà sinh người con thứ ba là trai, tên là Nguyễn Phúc Hồng Nhậm tức là Vua Tự Đức sau này.
Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu / Nhà Nguyễn
Năm 1847, Vua Thiệu Trị băng hà, con là Hồng Nhậm nối ngôi, tức là Tự Đức. Lên ngôi Vua, tấn tôn cho mẹ, tôn hiệu là Hoàng Thái Hậu,
Năm Quý Mùi (1883), Tự Đức qua đời, để di chiếu tôn Bà làm Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu .
NGÀY 22 tháng 5 năm 1901)[7], Thái Thái Hoàng Thái Hậu băng hà, thọ 91 tuổi[8]
Bởi lòng nhân từ và những đức tính tốt đẹp của Bà khi sinh thời, người ta đã chọn tên Bà để đặt cho một bệnh viện phụ sản, Bệnh viện Từ Dũ, tại Sài gòn / VN..
Bản văn trích sơ lược từ: Bách khoa Toàn thư Wikipedia
**
NGƯỜI PHỤ NỮ VIỆT DUY NHẤT MẶC ÁO VÀNG TRONG TRIỀU ĐÌNH
Năm 1932 vua Bảo Đại về nước sau mười năm học tập ở Pháp. Bảo Đại (sinh 1913) là một ông vua đẹp trai, có Tây học, ham thích thể thao, săn bắn và âm nhạc, là hình ảnh lý tưởng của con gái Việt Nam, đặc biệt là con gái Huế thời bấy giờ và mãi nhiều năm về sau. Nhiều nhà quyền quý, có con gái đều nhắm đến vị Hoàng đế trẻ tuổi này.
Sau ngày Bảo Đại về nước, bà Từ Cung – mẹ đẻ của vua Bảo Đại, đã chọn cô Bạch Yến con ông Phó bảng Nguyễn Đình Tiến quê ở làng Chí Long (Phong Điền, Thừa Thiên) để chuẩn bị tiến cung. Cô Bạch Yến được dạy đàn ca, thơ phú, dạy ăn nói, đi lại cho đúng với lễ nghi trong cung cấm. Hằng ngày cô được tắm gội bằng sữa dê để giữ làn da đẹp. Nhưng rồi thật bẽ bàng, cuối cùng cô Bạch Yến đã không được Bảo Đại lưu ý.
Bởi vì Bảo Đại đã yêu cô Nguyễn Hữu Thị Lan (sinh 1914), con một nhà hào phú Nam bộ là ông Nguyễn Hữu Hào (gốc Gò Công). Bà còn là cháu ngoại ông Lê Phát Đạt, tức Huyện Sỹ – người giàu nhất Nam bộ đầu thế kỷ XX, Nguyễn Hữu Thị Lan là người nổi tiếng xinh đẹp, từng ba năm liền đạt giải hoa hậu Đông Dương.
Tuy nhiên, với quyết định này của nhà vua, đã khiến Thái Hậu Từ Cung vô cùng phiền lòng, còn triều đình như phải đối mặt với một cơn sóng dữ.
Bà Từ Cung bày tỏ không đồng tình việc Bảo Đại đòi lấy cô Nguyễn Hữu Thị Lan, vì tuy là con nhà giàu nhưng cha mẹ không có chức tước gì trong triều đình. Huống chi lại theo đạo Công giáo!.
Nam Phương Hoàng Hậu trong triều phục năm 1934
Bảo Đại còn cứng rắn thưa với mẹ rằng, nếu không lấy được Nguyễn Hữu Thị Lan thì thà ở vậy suốt đời. Vua cũng cam kết Hoàng hậu sẽ thắp nhang cúng vái tổ tiên theo đúng phong tục tập quán của người Việt.
Người đứng đầu Tôn Nhân Phủ là Tôn Thất Hân lại càng phản đối kịch liệt. Tôn Thất Hân nêu lý do: “Thị Lan chỉ đậu tú tài toàn phần Pháp không thể so ra với Trạng Nguyên xứ ta, lại đòi làm Hoàng Hậu nữa thì không thể chấp nhận được”.
Trước Hoàng Tộc, Bảo Đại thẳng thắn trả lời Tôn Nhân Phủ như sau: “Trẫm cưới vợ cho trẫm, đâu phải cưới cho cụ Tôn Thất Hân và Triều đình đâu”.
Tôn Thất Đàn, cựu thượng thư bộ Hình định thảo một kiến nghị có chữ ký của các đại thần đứng đầu các Bộ và các nha phủ quan trọng trong triều yêu cầu Nhà vua nên từ hôn với Nam Phương. Bản thân ông và bạn bè còn nghĩ đến buộc Nam Phương bỏ Công giáo theo đạo Phật pha trộn với đạo Lão đang thịnh hành ở Việt Nam nếu cứ lấy Bảo Đại. Vị cựu thượng thư còn nói thêm có một vài vị quan quyền cao đức trọng tỏ ý thà chết còn hơn được thấy việc hôn nhân này vi phạm những nguyên tắc của nhà nước quân chủ.
Nhưng cuối cùng do sự quả quyết của Bảo Đại, bà Từ Cung và các quan đình đành phải nghe theo vua.
Ngày 20/3/1934, hôn lễ được tổ chức tại Huế. Khi đó, Bảo Đại 21 tuổi, Nguyễn Hữu Thị Lan 19. Bốn ngày sau, lễ Tấn Phong Hoàng Hậu rất trọng thể ở Điện Dưỡng Tâm. Nhà vua phong Hoàng hậu Nguyễn Hữu Thị Lan tước Nam Phương Hoàng Hậu.
Việc phong hoàng hậu này cũng lại là một biệt lệ, vì bà cùng với Thừa Thiên Cao Hoàng Hậu, chính thất của Nguyễn Thế Tổ Gia Long Hoàng Đế, là 2 vị Hoàng hậu duy nhất trong hoàng tộc nhà Nguyễn mang tước vị Hoàng hậu khi còn sống.
Bảo Đại giải thích hai chữ Nam Phương như sau: “Tôi đã chọn tên trị vì của Hoàng Hậu mới là Nam Phương, có nghĩa là “Hương thơm của miền Nam” và tôi đã ra một chỉ dụ, đặc biệt cho phép bà được phục sức màu vàng, là màu dành riêng cho Hoàng Đế”.
Nguyễn Hữu Thị Lan / khi tuổi trẻ, du học bên Pháp, từ 12 dến 18 tuổi
**
Hoàng hậu Nguyễn Hữu Thị Lan tước Nam Phương Hoàng Hậu.
Nam Phương Hoàng Hậu và Hoàng Đế Bảo Đại
Nam Phương Hoàng hậu và 5 người con.
Công Chúa Phương Mai – sinh năm 1937
Công Chúa Phương Liên – sinh năm 1938
Công Chúa Phương Dung – sinh năm 1942
Hoàng Tử Bảo Thắng - sinh năm 1943
Em Bước Vào Thu
Thơ Trần Quốc Bảo
Em bước vào Thu, như
vào mộng,
Cây lá chung quanh, một
sắc vàng.
Nắng vẫn chờ em ngoài
cửa động,
Sao chân ngập ngừng…
em hoang mang?
Em bước vào Thu, chiều
hư ảo,
Thảm cỏ nằm, tương tư
mầu xanh.
Khu vườn nhớ mùi
hương thạch thảo,
Chiếc lá đầu cành,
rơi rất nhanh!
Có nghe vụn vỡ, tiếng
giòn tan!
Âm thầm chịu đau
thương tàn tạ,
Làm sao em biết, lá
thở than?
Em bước vào Thu, rừng
nức nở,
Thoảng nghe tiếng
chim kêu lạc đàn!
Trong chòm lá, nai
vàng bỡ ngỡ…
Đầu cành mắt lệ, giọt sương tan!
Em bước vào Thu, trăng sắp rụng,
Thời gian đậu trên
cánh phong lan.
Như mây phù du… Em
sao biết
Thu vừa đến, là Thu sắp
tàn!
Em vào Thu nghe gió
thở dài.
Vàng Thu rực rỡ, để
tàn phai!
Ngọn đèn bừng sáng,
khi gần tắt,
Còn gì lưu luyến để
ngày mai! (?)
Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia
Địa chỉ điện thư của
tác giả:
