Thầy Thích Minh Tuệ và Câu chuyện của dòng sông
Gần đây có lẽ ai cũng
biết chuyện của vị khổ tu với cái tên Thích Minh Tuệ. Trên truyền thông, nhất
là các trang mạng xã hội liên tục có các bài viết, thơ, chuyện kể, video, hình
chụp, hình vẽ, đúc tượng, bình luận... về nhân vật đặc biệt này. Lượng truy cập
cái tên Minh Tuệ đã lên tới 100 triệu lần.
Minh Tuệ (ông muốn được
gọi đơn giản như thế, không cần chữ Thích, không có chữ thầy) đã rất nổi tiếng
chỉ với đôi chân trần đi khất thực. Sau thời gian dài thầm lặng, bỗng nhiên
đoàn người đi theo, ca tụng, noi gương Minh Tuệ đông hơn bao giờ hết. Hình như
trong thời đại gọi là a còng ngày nay chưa có ai đánh động được số đông đến như
vậy. Nguời không thể đi theo đến tận nơi, thì xem livestream để theo dõi Minh
Tuệ. Ngay cả các linh mục công giáo và tôn giáo khác cũng khen ngợi, bình luận
để trở thành đề tài nóng bỏng nhất. Nhiều cửa hàng thời trang tung ra các mẫu
quần áo màu sắc giống trang phục chắp vá nhiều mảnh của thầy. Tranh treo tường
hình ảnh thầy Minh Tuệ được bày bán nhiều nơi.
Nhưng 9 người 10 ý
mà, cũng không thiếu người chê bai, chống đối rằng Minh Tuệ không theo các
nguyên tắc tu hành. Cũng có người chỉ vì hiếu kỳ hay các Youtuber, Tiktoker lên
tiếng là để câu like kiếm tiền. Cũng có những lý do chính trị, kinh tế, ghen tức,
bọn cầm quyền nhà nước cũng xốn xang không biết xử trí ra sao....
Tôi cũng đã từng tham
gia các buổi tĩnh tâm, nghe các linh mục rao giảng giáo lý với số người dự rất
đông tại các thánh đường, hoặc tập trung đông đảo hơn như những lần ở Đại Hội
Thánh Mẫu Missouri, Hoa Kỳ, tất cả đều nói lên tâm tình muốn hướng về chân, thiện,
mỹ khi sống trong cõi nhân sinh ô tạp này.
Đó là sơ lược về tác
giả, còn sơ lược về tác phẩm "Siddhartha" thì đây là cuốn tiểu thuyết
nói về khắc khoải trong tâm linh của con người. Nó rất gần gũi vì ai cũng có thể
là nhân vật Siddhartha trong đời sống. Nhân vật chính trong câu chuyện của dòng
sông là một chàng trai sinh ra với nhung lụa và trí óc khôn ngoan, nhưng các điều
kiện bên ngoài đó không làm anh thỏa mãn. Siddhartha khát khao đi tìm chân lý,
muốn biết linh hồn là gì, trái tim bất diệt ở đâu... Chàng trai trẻ đó từng lý
luận, nhưng đã được trả lời: "Hãy cẩn thận trước sự khôn ngoan quá mức!
Giáo lý của Phật không phải để lý luận". Rồi anh bắt đầu khổ tu, sống
trong rừng núi, học nhịn đói, học chế ngự bản thân. Từ đó chàng trai tôi luyện
được 3 khả năng, đầu tiên là biết suy nghĩ sáng suốt, thứ nhì là biết chờ đợi
kiên nhẫn và cuối cùng là biết nhịn đói.
Hồi ấy tôi rất thắc mắc
nhịn đói thì có ích lợi gì, tại sao phải hành xác như thế cho khổ. Bây giờ sau
hơn 40 năm, tôi vẫn chưa thông suốt, nhưng ít nhất tôi cũng hiểu lơ mơ nếu có
thể tự chế được cái đói, cái tôi, thì cũng đồng nghĩa là đã biết buông xả, hóa
giải các đòi hỏi tầm thường để trở nên cao cả hơn. Chàng trai sau đó gặp một cô
gái xinh đẹp, cô dạy anh thực hành tình yêu nam nữ, cách kiếm tiền. Có tiền thì
phải xài tiền để rồi họ rơi vào sa đọa. Càng ăn chơi giàu có anh càng thấy trống
rỗng và tội lỗi. Anh lại bỏ đi lần nữa để tiếp tục mong tìm chân lý, cho đến
khi gặp người lái đò ở một dòng sông. Người lái đò và dòng sông đã trở thành
tri kỷ rồi thức tỉnh, giúp Siddhartha biết lắng nghe, rộng mở trí tuệ lần nữa
và buông bỏ đam mê. Chàng thanh niên cảm nghiệm được trên đời chỉ có tình
thương là quan trọng nhất. Anh cũng thấm thía chân lý là cái gì không thể truyền
dạy được, niết bàn và an lạc là do mình tự tìm, tự chứng minh lấy qua cách sống
và tư duy của mình. Chàng trai cuối cùng đã thấu suốt được về cuộc đời qua sinh
hoạt của dòng sông nhỏ. Sông âm thầm tĩnh lặng nhưng cũng nhiều khi gợn sóng
qua dông bão. Sông hòa mình vào đất trời bao dung, nuôi sống bao sinh vật,
nhưng cũng biết bao cái chết đã xảy ra trên cùng dòng nước ấy. Không thoát
ly, không ồn ào, sông sẽ mãi không thương, không ghét, không giận hờn, nước chảy
không vì ai mà cũng không cần ai vì dòng nước.
Thôi bỏ qua chuyện buồn về các con sông Việt Nam, xin nhắc sơ qua 10 bài Đạo Ca thơ của Phạm Thiên Thư, nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc. Cũng cái hồi mới lớn lên ấy, cộng sản đã cưỡng chiếm miền Nam, sách bị đốt, nghe nhạc "đồi trụy" có thể bị bắt, nhưng chúng tôi vẫn lén nghe và lén đọc. Trong đó có 10 bài Đạo Ca, lời thơ và điệu nhạc đã đi vào trái tim non trẻ của tôi thời đó, giúp tôi có khái niệm về nhân sinh, về thân phận con người dù tôi được rửa tội theo đạo Chúa từ lúc mới sinh ra.
"Ta tuy hai mà một.
Ta tuy một mà hai!" rồi tới "Thương người như thương thân, thương người
như thương mình. Xin làm chim gõ mõ, gõ tan kiếp hồng trần..."
Đạo Ca dẫn tôi đến một
cõi tâm linh khác lạ, muốn "Chắp tay hoa", muốn phi nước đại như
chàng dũng sĩ và con ngựa vàng để yêu thương, để hòa mình vào thiên nhiên, xa
lìa xảo ngữ, các toan tính trong cuộc sống.
Trở lại chuyện của Thích Minh Tuệ, thì chắc ai cũng học được sự kiên trì can đảm của thầy. Một mình chân trần lặng lẽ đi khất thực hơn 6 năm, không cần ai biết tới, đã từng bị đối xử tệ nhưng không chùn bước. Phần thưởng là cái an bình trong tâm hồn, thực hành được cái đạo để sửa cái tôi, cái đam mê dục vọng bản thân.
Thầy Thích Minh Tuệ xưng con một cách chân thành, đối nghịch với một số người hay thích làm cha thiên hạ, to tiếng rằng "để bố mày nói cho mày nghe". Thầy không nhận tiền, không nhận khen ngợi, khác hẳn số người hay trục lợi mua danh. Thầy trân trọng hiếu nghĩa, mong thành đạo để trả ơn cha mẹ, nói những lời chân thành mà đã trở nên lời hay ý đẹp cho người ta học theo.
Nhiều vị tu hành qua
hiện tượng này cũng đã suy nghĩ lại, tu thân tích đức nhiều hơn. Dĩ nhiên tu
thì cần có chùa, có nhà thờ, có tượng ảnh, cần tiền, nhưng quan trọng hơn cả phải
là đời sống tâm linh. Lãnh đạo tinh thần phải giúp người khác có được sức mạnh
ý chí, rèn luyện bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần, trước là biết buông bỏ,
sau là biết chống lại những bất công, tội lỗi.
Người dân thường cũng
nhờ gương của thầy Minh Tuệ mà tránh bớt cám dỗ, biết phân biệt chánh tà, sự
khác nhau giữa chân tu hay tu hú, tu huyền tù, và tích cực hơn là biết tu sửa bản
thân, hướng thượng và sống an nhiên hơn.
Người đi tu thì nhiều, người thành Phật thì có được bao nhiêu. Thực hành tôn giáo là điều rất cần để giúp xã hội và con người tiến lên cao hơn.
Cầu chúc thầy Minh Tuệ
cũng như các vị tu hành, các vị lãnh đạo tôn giáo luôn tu tâm tích đức, phục vụ
tha nhân theo tôn chỉ của đạo mình, trở thành bậc thầy chân chính không “tham,
sân, si”. Hiện tượng "Minh Tuệ" ngày hôm nay quả là một duyên may xảy
ra để mọi người lắng đọng hơn, suy nghĩ nhiều hơn, hướng về sự thật nhiều hơn.
Mong cách hành xử, tư duy của thầy tiếp tục khai sáng cho các tâm hồn nếu đang
bị lối sống u mê làm lạc lối, có thể thay đổi để mở lòng từ bi bác ái, sống yêu
thương hỉ xả hơn.
Nguyễn Ngọc Duy Hân
Cuối tháng 5, 2024
------
Thơ Trịnh Tây Ninh
Chiều bên dòng sông
Như cành san hô
một mình trơ vơ
cồn cát ai ngồi
co chân bó gối
Nghe sóng dòng sông
một đời trông mong
nên gầy như hạc
trắng tựa mùa đông
Còn tấp vào bờ
nữa chi sóng nước
có chút tình thơ
cũng nhẹ chân bước
Kìa dã tràng tím
cong càng chạy tìm
nỗi buồn ẩn nấp
chỗ nào trong tim?
Lung linh thủy triều
ngập bờ tóc rối
thôi một lần cuối
thả tình về xuôi
Ngắt nụ sen hồng
tặng người tôi yêu
gió chiều lồng lộng
tà áo hắt hiu….
Ngồi bên dòng sông
Ngồi bên dòng sông
nghe sóng mênh mông
nước chảy xuôi dòng
cuộc đời thăm thẳm
tình vẫn đơm bông
Ngồi bên dòng sông
ai có hay không
thương yêu ngập lòng
dẫu đời gian dối
xin được cảm thông
Ngồi bên dòng sông
con vạc rỉa lông
chim bay xổ lồng
chuồn chuồn chắp cánh
quên đời long đong
Ngồi bên dòng sông
bó gối thong dong
tóc rối bềnh bồng
có nhau tri kỷ
lòng là con sông....
Trịnh Tây Ninh